
تهران قدیم
تهران قبل از شهر شدن
روستایی در جوار تمدن ری
پس از حمله مغول، ری ویران و به تدریج تهران و ورامین رشد کردند. (قرن هفتم)


آغاز رشد تهران در دوره صفویه
در دوره شاه طهماسب صفوی توجه خاصی به تهران شد و حصار و برج و باروی در اطراف آن کشیده شد.
پایتخت شاه طهماسب در آن زمان قزوین بود.
چهار دروازه در چهار جهت شهر و 114 برج و بارو ساخته شد.
مساحت 4 کیلومتر مربع و جمعیت 15 هزار نفر (از طریق گرمابه)


طرح چهارباغ در دوره شاه عباس
شاه سلیمان صفوی نیز دستور ساخت یک کاخ ساده و تالار ارگ را در داخل محدوده چهارباغ و چنارستان شاه عباسی داد.
- مدرسه مبارکه دارالفنون
- خزانه خانه مبارکه (وزارت اقتصاد و دارایی ایران)
- عمارت و باغ سلطنتی (کاخ گلستان)
- میدان ارگ و توپخانه مبارکه
محله ها
عکس هایی از بازار و حمام احداث شده در زمان صفویه
احداث بازارهای سرپوشیده در محله بازار توسط شاه طهماسب
احداث حمام (مرمت حمام نواب) و مدرسه و تکیه توسط خواهر شاه طهماسب
دروازه های تهران
پایتخت شدن تهران در دوره قاجار
آغاز سلسله قاجاریه مصادف با پایتخت شدن تهران
پایتخت شدن تهران
تاجگذاری آغا محمدخان همزمان با انقلاب صنعتی و انقلاب کبیر فرانسه
دلایل انتخاب تهران به پایتختی:
- آب و هوای مناسب و چهارفصل
- موقعیت استراتژیک
- نزدیکی به منطقه گرگان
احداث مدرسه دارالفنون (1230): آغاز نقشه برداری جدی تهران
زمینه های تحصیلی این مدرسه دارالفنون
- پیاده نظام
- سواره نظام
- توپخانه
- مهندسی
- پزشکی و جراحی
- داروسازی
تأسیس دارالفنون به لطف زحمات امیرکبیر در دوره ناصرالدین شاه
ثبت اولین نقشه وضع موجود شهر تهران توسط یکی از معلمان این مدرسه در سال 1237 (موسیو کرشیش )
نقشه دارالخلافه ناصری" یا "نقشه عبدالغفار
در سال 1248 اولین سرشماری تهران توسط مهندس عبدالغفار انجام شد.
جمعیت تقریبا 10 برابر شده بود!
130000 نفر داخل حصار و 17000 نفر بیرون حصار
نیاز جدی به گسترش شهر
تهیه نقشه پیشنهادی توسعه شهر (1270) به نام “نقشه دارالخلافه ناصری” یا “نقشه عبدالغفار”
مهندس عبدالغفار از معلمان دارالفنون بود

- دروازه خانی آباد
- گمرک
- قزوین
- باغشاه
- یوسف آباد
- دولت
- شمیران
- دوشان تپه
- دولاب
- مشهد
- راه آهن
- شاه عبدالعظیم
- غار


پیدایش مفهوم محله فرودستان و فرادستان
14 سال زمان گذاشتند تا حصار قبلی را تخریب و حصار جدیدی را جایگزین کنند.
مساحت 18 کیلومتر مربع
تقریبا 4.5 برابر مساحت قبلی

تصویر هوایی ارگ سلطنتی تهران
توسط نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا ؛ اواخر دوره احمد شاه قاجار
ایجاد چند میدان جدید
میدان توپخانه
تأثیرپذیری از غرب و ترکیب با مکتب اصفهان
میدان ارگ
میدان مشق
Walter Mittelholzer خلبانی که از میدان مشق تهران عکس هوایی گرفته است.

ساخت دوازده دروازه اصلی شهر
ساخت دوازده دروازه اصلی شهر دروازه دولت- ناصرالدین شاه
دروازه ماشین دودی
ناصرالدین شاه به همراه تخت خورشید در تالار آینه
اثر آنتوان سوریوگین


اراضی خالصه
زمین هایی که در اختیار و نظارت مستقیم خلیفه و سلطان قرار داشت و درآمدهای حاصل از آن به خزانه خصوصی وی واریز می شد.

بانک شاهنشاهی
تکیه دولت


باغشاه تهران
عکس هوایی از باغشاه تهران، ۱۳۰۳
اراضی باغشاه خارج از شهر تهران بوده
تندیس ناصرالدین شاه در باغشاه
دوره رضاشاه

تهران باید مدرن شود
نیاز به تهیه یک نقشه به روز از وضع موجود تهران (سال 1309)
شمالی ترین بخش تهران در امتداد انقلاب بود
میدان تجریش سال 1310
در این سال میدان تجریش هنوز در محدوده شهر تهران قرار نداشت.




خیابان کشی های گسترده و تخریب کامل بافت کهن
تخریب باغ ملی (فقط سر در آن باقی ماند) و میدان مشق
ساخت خیابان های جدید روی این حصارها (مساحت تهران به 24 کیلومتر مربع می رسد).









احداث ساختمان تلگرافخانه تهران
در سال 1307 در میدان توپخانه احداث و در سال 49 تخریب و ساختمان مخابرات کنونی جایگزین آن شد.
احداث اولین دانشگاه در ایران

تاسیس بانک ملی
احداث ورزشگاه امجدیه
احداث ایستگاه کل راه اهن کشور
دوره محمد رضاشاه

نقشه راهنمای تهران و اطراف آن محمدرضا غفاری – 1323
نمایش تهران را در اوایل دوره پهلوی دوم
تمرکز بر بخش مرکزی شهر تهران
جزو نخستین نقشههای غیر دولتی شهر تهران

نقشه دایره جغرافیایی ارتش سال 1327
نمایش آغاز توسعه شمالی و شرقی شهر تهران
تمرکز بر بناها و اماکن دولتی ، اداری و انتظامی
شروع آپارتمان نشینی در ایران در دهه 1340
آپارتمان های بلوار کشاورز و طالقانی
اولین موج مهاجرت به شهرهای بزرگ همزمان با اصلاحات ارضی
برجهای دوقلوی سامان
نخستین ساختمان بلند مسکونی در تهران در بلوار الیزابت (بلوار کشاورز)
۲۲ طبقه
طراح: عبدالعزیز فرمانفرمائیان
سال 1348 و 1349 در 210 روز
بهکارگیری قطعات پیشساخته

۱ دیدگاه