کمیسیون ماده 7
16
مارس

کمیسیون ماده 7 (کمیسیون تشخیص باغات)

کمیسیون ماده 7 (کمیسیون تشخیص باغات)

باغاتی که در محدوده توسعه شهرها قرار می‌گیرند، ثروت‌هایی در معرض تخریب و نابودی هستند. ازبین‌بردن درختان و تفکیک و فروش اراضی باغات بر دارایی مالکان می‌افزاید و در مقابل از ارزش شهر و کیفیت زندگی در آن می‌کاهد.

حفظ و نگهداری باغات و جلوگیری از قطع درختان نیازمند مداخله قانون‌گذار است؛ براین‌اساس قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها در سال ۱۳۵۹ به تصویب شورای انقلاب رسید.

در این قانون از شدیدترین مجازات‌ها برای پیشگیری از نابودی باغات و تفکیک و خانه‌سازی در آن‌ها (ضبط باغ به نفع خدمات عمومی شهر و محرومین استفاده کردند). این قانون پس از سه دهه اصلاح شد.

کمیسیون ماده 7

قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز مصوب ۱۳/۰۵/۱۳۸۸

این قانون بر قدرت نظارت شورای شهر دررابطه‌با باغات افزود. ماده ۱ این قانون بیان می‌کند:

به‌منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درختان، قطع هر نوع درخت و یا نابودکردن آن به هر طریق در معابر، میادین، بزرگراه‌ها، پارک‌ها، بوستان‌ها، باغات و نیز محل‌هایی که به تشخیص شورای اسلامی شهر، باغ شناخته شوند در محدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری و رعایت ضوابط مربوطه ممنوع است. ضوابط و چگونگی اجرای این ماده در چارچوب آیین‌نامه مربوط با رعایت شرایط متنوع مناطق مختلف کشور توسط وزارت کشور با هماهنگی وزارت مسکن و شهرسازی، سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت جهاد کشاورزی و شهرداری تهران تهیه و به تصویب شورای‌عالی استان‌ها می‌رسد.”

سیاست‌های شهرداری مستقیماً بر کاهش و گسترش فضاهای سبز تأثیر می‌گذارد. دفاع از طبیعت در مقابل سوداگران چندان ساده نیست. حمایت کیفری از باغات شهر موردتوجه قانون‌گذار بوده است.

ماده ۷ آیین‌نامه قانون اصلاح، قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها بیان می‌دارد:

به‌منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و اجرای این آیین‌نامه، دبیرخانه و کمیسیونی مرکب از اعضای زیر در کلان‌شهرها تشکیل می‌شود

الف ـ دونفر از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا که یک نفر آشنا به حوزه و مسائل شهرسازی و معماری و یک نفر آشنا به حوزه محیط زیست و فضای سبز باشد.

ب – یکی از معاونین شهردار به انتخاب شهردار

ج – رئیس یا مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر

د – یک نفر قاضی رسمی دادگستری به انتخاب قوه قضاییه

در سایر شهرها ترکیب کمیسیون عبارت است از

  • یکی از اعضای شورای اسلامی شهر به انتخاب شورا.
  • یک نفر از معاونین شهرداری به انتخاب شهردار
  • یک نفر قاضی رسمی دادگستری به انتخاب قوه قضاییه

مسئول دبیرخانه کمیسیون و مسئول پیگیری اجرای آرای کمیسیون، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز و در صورت عدم وجود سازمان بوستان‌ها و فضای سبز در شهرداری، بالاترین مقام مسئول حوزه فضای سبز می‌باشد

تصمیمات کمیسیون ماده ۷ ماهیتاً قضایی نیست. اما می‌تواند منشأ آثار حقوقی قرار گیرد. مالکان باغ‌ها ملزم به رعایت محدودیت‌هایی هستند که ناشی از شناسایی مایملک آن‌ها به‌عنوان باغ است؛ بنابراین شایسته است به آنان فرصت داده شود تا در یک فرایند رسیدگی عادلانه تصمیم منصفانه صادر شود. تبصره ۳ ماده ۷ آیین‌نامه صرفاً بخشی از حقوق مالکانه باغات را تضمین می‌کند. این تبصره بیان می‌دارد: “جهت تشخیص باغات توسط شورای اسلامی شهر، شهرداری موظف است درخواست مالک و ذی‌نفع یا درخواست خود را با سوابق و مدارکی که در بند “د” ماده ۱ آیین‌نامه مذکور آمده است به کمیسیون ماده ۷ ارسال نماید و نظر کمیسیون را که حداکثر ظرف مدت یک ماه صادر خواهد شد به ذی‌نفع ابلاغ کند.

درصورتی‌که ذی‌نفع دو ماه پس از اخذ ابلاغ شهرداری به نظریه کمیسیون اعتراض داشته باشد، اعتراض خود را به شهرداری تقدیم خواهد کرد. شهرداری آن را به شورای اسلامی ارسال خواهد داشت. نظر شورای اسلامی شهر در مورد تشخیص باغ قطعی است. در غیر این صورت چنانچه مالک یا ذی‌نفع پس از دو ماه به نظریه کمیسیون مزبور اعتراض ننماید، مصوبه کمیسیون به‌عنوان رأی قطعی و نظر شورای اسلامی شهر تلقی خواهد شد.

ملاک تشخیص باغات در کمیسیون ماده 7

آیا وجود درخت در زمین به معنی باغ بودن است؟

هر زمین مشجری باغ نیست. بین نوعیت زمین از حیث دایر مشجر بودن با باغ بودن تفاوت وجود دارد.

باغات داخل محدوده شهر بر اساس قانون زیر شناسایی‌می شوند:

“قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها (1358 اصلاحات1388): اراضی داخل محدوده شهرها”

معیارهای تشخیص باغ

باغ به محلی اطلاق میشود که موارد زیر را داشته باشد:

1- حداقل 500 مترمربع مساحت داشته باشد.

2- کمتر از 40% مساحت سطح اشغال ساختمان داخل زمین

3- دارا بودن حداقل یکی از آیتم های زیر:

  • دارا بودن به طور متوسط هر 25 مترمربع یک اصله درخت مثمر یا غیرمثمر و یا در صورت وجود مستحدثات در زمین هر 16 مترمربع یک اصله درخت
  • سند مالکیت یا سند مادر قبل از تفکیک به عنوان باغ یا باغجه و …
  • دارا بودن رأی باغ دایر یا باغچه یا دایر مشجر در کمیسیون ماده 12
  • محل هایی که در حریم شهر توسط وزارت جهادکشاورزی باغ تعیین شده باشد و بعدا به محدوده شهر الحاق شده باشد.
  • محل هایی که به لحاظ زیست محیطی از جمله وجود درختان کهنسال به تشخیص شورای اسلاحی شهر باغ تشخیص داده می شود.

مرجع رسیدگی به تشخیص باغ‌ها براساس داخل محدوده شهر یا خارج از حریم شهر بودن، یا روستای دارای طرح هادی و یا بدون طرح هادی متفاوت است.

مراجع تشخیص باغات داخل محدوده شهر

  • مرجع اولیه: کمیسیون ماده 12
  • از سال 1389 آیین نامه ماده 1 قانون حفظ و گسترش فضای سبز، شورای شهر هم به عنوان مرجع صالح قانونی تشخیص باغات تعیین شدند.
  • در آخرین نسخه ایین نامه اجرایی ماده 1، کمیسیونی به عنوان کمیسیون ماده 7 یا کمیسیون باغات تشکیل شد.

اعضای کمیسیون ماده 7:

  • یک نفر از اعضای شورای شهر
  • یک نفر از معاونین شهردار
  • یکی از قضات دادگستری

شهرداری برای صدور پروانه در مورد اراضی با مساحت بیشتر از 500 مترمربع باید ابتدا باغ بودن یا نبودن را از این کمیسیون استعلام بگیرد. مرجع تشخیص نهایی شورای شهر است.

  • ضوابط ساخت و ساز باغات در شهر تهران بر اساس دستورالعمل ماده 14 قانون زمین شهری

دستورالعمل ماده 14 قانون زمین شهری

  • بند 3-6: در باغ های با مساحت 2 هزار مترمربع و بیشتر در صورت ارائه درخواست کتبی و محضری مالک مبنی بر تبدیل 70% از مساحت عرصه باغ به فضای سبز عمومی تجهیز شده و واگذاری قانونی آن به شهرداری، احداث بنا در 30% باقیمانده با سطح اشغال 60 و تراکم 240 حداکثر در 4 طبقه مجاز است.

بسته به تحلیل مالک می تواند یکی از این دو راه را انتخاب کند. (ساخت و ساز بر اساس جدول اسلاید قبلی یا بند 3-6)