حداقل عرض پله
18
آگوست

ضوابط طراحی پله و آسانسور

ضوابط طراحی پله

ضوابط طراحی پله، یکی از عناصر سازه ای مهم و کاربردی در ساختمان می باشد که معمول ترین وسیله ارتباطی بین دو سطح با ارتفاع متفاوت می باشد. این عنصر سازه ای، همواره مورد توجه در حوزه ساخت قرار گرفته است و از نقطه نظرهای سازه ای و معماری قابل بررسی خواهد بود. در این مقاله سعی شده است ضوابط راه پله و محاسبات مربوط به آن، به طور کامل توضیح داده شود؛ پس اگر می خواهید در بحث راه پله به تسلط برسید، حتما تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اندازه استاندارد راه پله

  • حداقل عمق کف پله در راه پله ساختمان 0.28m
  • عرض مفید پله  1.10m و پاگرد پلکان 2.40m

حداقل عرض پله

حداقل عرض پله
حداقل عرض پله
  • حداقل ارتفاع سرگیر پله ها و پاگرد ها در تمام مسیر 2.05m
  • ارتفاع پله:
  • کف پله + دو برابر ارتفاع = 64 _63
  • 30 کف / 17 ارتفاع _ 28 کف / 18 ارتفاع
  • حداکثر تعداد پله بین دو پاگرد در ساختمان 12 پله می باشد .
  • تعداد پله ها به اختلاف ارتفاع بین دو سطح بستگی دارد.

ظوابط راه پله در مقابل حریق

  • استفاده از پلکان خروجی در ساختمان های حداکثر 6 طبقه و ارتفاع حداکثر 23 متر .
  • پلکان توسط دیواری با حداقل 2 ساعت مقاومت در برابر آتش از فضای داخلی جدا شده .
  • نصب حفاظ با ارتفاع 1.10متر یا بیشتر .
  • در صورتی که در هر طبقه تا چهار واحد مسکونی داشته باشیم یک واحد راه پله و آسانسور کافی است و در صورتی که در هر طبقه بیشتر از چهار واحد مسکونی داشته باشیم حداقل دو واحد راه پله و آسانسور الزامی است.

پلکان خروج اضافی

برای ساختمان ها به غیر از تصرف نوع م-2 که دارای ارتفاع بیش از 128 متر هستند، باید علاوه بر حداقل تعداد پلکان خروج مورد نیاز، یک پلکان خروج اضافی نیز تامین شود.

پله های قوسی

طرح و استفاده از پله های قوسی (گرد) در راه های خروج در صورتی مجاز است که حداقل اندازه کف (پاخور) هر پله در فاصله ۳۰ سانتی متری از باریک ترین قسمت، ۲۸ سانتی متر بوده و اندازه شعاع قوس کوچکتر پله از ۲ برابر عرض آن کمتر نباشد.

پله های قوسی
پله های قوسی

ضوابط طراحی پله  های مارپیچی

در واحد های مسکونی یا فضاهایی با مساحت کمتر از 23 متر و دارای حداکثر 5 نفر استفاده می شود.

استفاده از پله های مارپیچ در راه های خروج برای حداکثر ۵ نفر مجاز خواهد بود، مشروط به آنکه با رعایت ضوابط زیر طرح شوند: الف) عرض مفید پله از ۶۵ سانتی متر کمتر نباشد. ب) ارتفاع هر پله از ۲۴ سانتی متر بیشتر نباشد. ج) ارتفاع مفید روی پله (قد راه پله) از ۲۰۰ سانتی متر نباشد.

پله های مارپیچی
پله های مارپیچی

 

ضوابط طراحی پله  طرح قیچی

دو راه پله متقاطع که تشکیل دهنده دو مسیر خروج مجزا است و در یک دوربنضوابط طراحی پلهد پلکان واقع شده است.

این پلکان باید ساختار غیر قابل سوتن 2 ساعت مقاوم در برابر آتش اخته و دور ندی شده باشند  و از یک دیگر کاملا جدا شوند.

ظوابط آسانسور

یکی از مهمترین مباحث در طراحی معماری، توجه به آسانسور و ابعاد آن است. برای طراحی آسانسور باید به ابعاد آن و محل قرارگیری آن توجه کرد و ابعاد آن باید متناسب با استاندارد ها باشد.

  • تعبیه آسانسور در ساختمان های بیش از 3 طبقه با ارتفاع بیش از 7 متر از همکف، آسانسور الزامی است.
  • در کلیه ساختمان ها با ارتفاع بیش از 21 متر از همکف حداقل یک دستگاه آسانسور مناسب حمل بیمار تعبیع شود.
  • در ساختمان های 8 طبقه با ارتفاع بیش از 28 متر باید حداقل 2 دستگاه آسانسور تعبیه شود ، حتی اگر از نظر ظرفیت یک آسانسور کفایت کند .
  • تعبیه آسانسور در بیمارستان بیش از یک طبقه الزامی است ، در صورت وجود سطح شیب دار مناسب این الزام وجود ندارد .

ابعاد کابین و چاله آسانسور

  • نوع آسانسور:

ویلچر (میلیمتر) : عرض : 1100 _ عمق : 1400

اندازه درب حمل ویلچر (میلیمتر)  : عرض : 800 _ ارتفاع : 2100

  • نوع آسانسور: حمل تخت

حمل تخت (میلیمتر) : عرض : 1400 _ عمق : 2400

اندازه درب حمل تخت (میلیمتر)  : عرض : 1100 _ ارتفاع : 2100

  • نوع آسانسور: حمل برانکارد

برانکارد (میلیمتر) : عرض : 1100 _ عمق : 2100

اندازه درب حمل برانکارد (میلیمتر)  : عرض : 900 _ ارتفاع : 2100

حداقل ابعاد چاله آسانسور

آسانسور های 370و300و 450 كيلوگرم فقط براي انتقال عادي مسافرين به كار مي رود. ظرفيت ،

600 كيلوگرم براي جابه جايي افراد با صندلي چرخدار و آسانسور 1000 كيلوگرم در ساختمان هاي

مسكوني و بيمارستانها براي حمل برانكارد با دسته هاي قابل جدا شدن كاربرد دارد.

آسانسورهاي 1600 و 2000 كيلوگرم براي حمل تخت هاي بيمارستاني در مراكز بيمارستاني و

درماني به كار مي رود و ظرفيت 2500 كيلوگرم براي حمل تخت بيمارستاني به همراه مسافرين و

وسايل پزشكي كاربرد دارد.

عرض كل چاه مشترك برابر با مجموع عرض چاههاي هر آسانسور به علاوه ضخامت ديواره ها يا سازه هاي جداكننده است.

آسانسورهاي ساختمان مسكوني                                                                                              

آسانسورهاي ساختمان مسكوني
آسانسورهاي ساختمان مسكوني

آسانسور با كاربرد عمومي

آسانسور با كاربرد عمومي
آسانسور با كاربرد عمومي

قرارگیری آسانسور

در مرکز حرکتی و ترافیکی ساختمان قرار گیرد.

حداکثر مسافت از درب ورودی ساختمان یا آپارتمان ها تا درب آسانسور در هر طبقه 40 متر می باشد .

قرارگیری 3 آسانسور یا کمتر در یک چاه مجاز است  .

قرارگیری حداکثر 4 آسانسور در یک چاه مشترک مجاز است.

ظوابط آسانسور در مقابل حریق

در مجاورت آسانسور ها باید تابلویی با این مضمون نصب شود : هنگام آتش سوزی از پلکان خروج استفاده شود و از آسانسور استفاده نشود .

هنگام آتش سوزی آسانسور باید به طبقه از پیش تعیین شده فرخوان شده و در اختیار آتش نشان ها و مسئولین ایمنی قرار گیرد .

باز شدن آسانسور ها در لابی

مساحت لابی حداقل 14 متر مربع و عرض آن حداقل 2.45 متر باشد.

لابی آسانسور های آتشنشانی حداقل 1 ساعت و درب آسانسور حداقل 45 دقیقه در برابر آتش مقاوم باشد.

حداقل دو آسانسور برای دسترسی آتش نشانی برای 40 متر و بیشتر تعبیه شود.

دارای ظرفیت حداقل 13 نفر (1000kg) داشته باشد.